[Prawo o ruchu drogowym] Jazda w kilka osób po drodze

[Axles]

Witam, nie znalazłem odpowiedzi, ani też bardziej odpowiedniego działu więc myślę, że tu można zapytać.

Planuję już dłuższy czas rodzinną wędrówkę w sumie 4 rowery w tym dwa z dzieciakami w fotelikach i w związku z tym mam pytanie.

1. Znalazłem zapis "Rowerzyści mogą także poruszać się obok innego rowerzysty lub motorowerzysty" ale teraz jak należy go interpretować czy poruszać się po drodze można także obok siebie (innego roweru czy nawet dwóch byle nie przekroczyć pasa rozdzielającego kierunki jazdy) ?

 

2. "Na skrzyżowaniach i przed nimi, rowerzyści mogą jechać środkiem pasa ruchu, jeśli można opuścić skrzyżowanie w więcej niż jednym kierunku" - chodzi o to, że tylko jak skręcam w lewo mogę środkiem pasa ruchu jechać (czy raczej przy lewej krawędzi pasa ruchu) ?

 

3. "Rowerzysta, opiekujący się dzieckiem do lat 10, kierującego także rowerem, ma prawo do jazdy lewą stroną jezdni" - lewą ... jezdni ... tego w ogóle nie rozumiem.

 

4. "Rowerzysta może jechać po chodniku lub drodze dla pieszych, jeśli warunki pogodowe (np. śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła) zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni" - czyli mocniejszy deszcz i mogę w pełni prawnie jechać chodnikiem?

 

To co wyżej zacytowane to z Wikipedii, z Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym zaś:

"3. Kierującemu rowerem lub motorowerem zabrania się:

1) jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, z zastrzeżeniem ust. 3a;

...

3a. Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok

innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym

uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu

drogowego. "

[Tofi]

Ad 1 tam dodatkowo jest warunek kiedy tak wolno. Z reguły przy jeździe w kolumnie pilot i zamykający odstają od szeregu aby zwiększyć bezpieczeństwo kolumny. Ad2 jak auto tj skręcasz w lewo podjeżdżasz do lewej krawędzi pasa. Ad3 patrz punkt 1 dodatkowo do lat 10 jest się pieszym nie rowerzysta więc powinno się jeździć chodnikiem. Ad 4 kodeks znów nakłada warunek w postaci szerokości chodnika.

[mklos1]

@@Axles,

Add 1) Przepisy w tej kwestii są jasne. Art. 33. pkt. 3a. Możesz, ale nie można w żaden sposób zakłócać/utrudniać ruchu, tj. jeżeli jest ruch samochodowy, musisz zjechać do prawej, by nie utrudniać ruchu.

 

@@Tofi, Do Twojego Add1). Sugeruję, abyś nie promował zachowań nie dość, że potencjalnie niebezpiecznych, to jeszcze niezgodnych z prawem. W taki sposób jeździ zwykle biuro ochrony rządu lub konwój wojskowy z transportem pod bronią - ale im wolno. W żadnym wypadku rowerzyści w kolumnie nie mogą się tak zachowywać - Art. 32. pkt 4.

 

[Tofi]

 

 

Art. 32. pkt 4

 Dokładnie o tym pisałem. Możliwie blisko prawej krawędzi oznacza niekiedy jazdę przy osi jeżeli zajdzie taka potrzeba. W ogóle technika jazdy w kolumnie to wyższa szkoła jazdy. Kodeks poza ilością rowerzystów i odległościami pomiędzy kolumnami nie definiuje sposobu jazdy takiej kolumny. Wystarczy wygooglować zdjęcia jazdy rowerem w kolumnie by zobaczyć pełną amerykankę, ja oparłem się na książce "Cyclecraft". Wyspiarze mają jeszcze mniej doprecyzowany przepisami kodeks drogowy (cały kodeks drogowy opiera się prawie w całości na słowie "powinieneś" co w angielskim oznacza zupełnie co innego niż "musisz", mało tego - nie jest on w ogóle aktem prawnym, tylko czasami ma odniesienia do takowych, wtedy pojawia się słówko "musisz"), ale ich program treningowy dzieci przewiduje nawet tak proste manewry jak przejazd zakrętu po efektywnym torze jazdy.

[mklos1]

Rozumiem że Cyclecraft została opisana w oparciu o polski PoRD... Rowerzysta ma przestrzegać przepisów jadąc w kolumnie w tym jechać jak najbliżej prawej strony.

Ty natomiast sugerujesz aby otwierający i zamykający rowerzysta wysunęli się względem kolumny. Takie zachowanie nie spełnia art 32. pkt 4.

[zekker]

Proponuję zacząć od podstaw czyli zapisów w PoRD:

 

Art. 16.

7. Na skrzyżowaniu i bezpośrednio przed nim kierujący rowerem, motorowerem lub motocyklem może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli pas ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku, z zastrzeżeniem art. 33 ust. 1.

 

Art. 33.

1. Kierujący rowerem jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.

 

1a. Kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów. Jest obowiązany opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z odpowiednio art. 33 ust. 1 lub art. 16 ust. 4 i 5.

 

2. Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę.

 

3. Kierującemu rowerem lub motorowerem zabrania się:

 

1) jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, z zastrzeżeniem ust. 3a;

 

2) jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach;

 

3) czepiania się pojazdów.

 

3a. Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego.

 

4. (uchylony).

 

5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

 

1) opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;

 

2) szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;

 

3) warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6.

 

6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.

 

7. Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych w przepisach art. 11 ust. 1-3, jeżeli opiekuje się on osobą kierującą rowerem w wieku do lat 10

 

Art. 11.

1. Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku – z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.

 

2. Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi.

 

3. Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Na drodze o małym ruchu, w warunkach dobrej widoczności, dwóch pieszych może iść obok siebie.

 

1. Chyba już wyjaśnione, więc bierzemy się za kolejne punkty.

 

2. Przypadek dotyczy jeżeli z danego pasa ruchu na skrzyżowaniu można pojechać w kilku kierunkach np. prosto i w prawo. Taka możliwość ma chronić rowerzystę przed skręcającymi np. chcesz jechać prosto, ale zostawiając miejsce po lewej dajesz możliwość wyprzedzenia i skrętu w prawo, więc ci ktoś zajedzie drogę.

 

3. Trzeba się odnieść do Art. 33 ust. 7. i Art 11 ust. 1-3

Dziecko w wieku od 7 do 10 lat jest traktowane na rowerze jako pieszy, więc przy braku chodnika powinno poruszać się lewą stroną drogi po poboczu. Ty jako opiekun możesz wtedy jechać lewą stroną jezdni (po prostu obok dziecka na poboczu).

Jeżeli macie młodsze dzieci w fotelikach, to na razie te przepisy was nie dotyczą.

 

4. Nie mocniejszy deszcz, a naprawdę solidny, który ogranicza widoczność lub powoduje trudności w jeździe rowerem.

[Axles]

 

Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego.

Nie jestem pewien do końca jak to interpretować, czy jeśli kierowca musi nas wyprzedzić gdy jedziemy w dwójkę czy czwórkę to nie lepiej dla niego i nie tylko nieutrudniam, ale wręcz ułatwiam mu manewr gdy jedziemy dwójkami obok siebie? I tak w większości przypadków linię jezdni kierowca przekroczyć powinien, aby zachować przepisowy 1m odstepu.

 

Ad2. Ja zawsze dojeżdżałem do osi jezdni gdy tylko skręcałem w lewo, na wprost zawsze jechałem z prawej krawędzi. Czyli gdy jest jeszcze możliwość skrętu w prawo dla to wypada (lub trzeba) w przypadku jazdy na wprost jechać przy osi jezdni?

[Tofi]

Jazda na wprost lub w prawo wymaga trzymania się prawej krawędzi jezdni lub pasa (jeżeli prawy pas prowadzi w innym kierunku).

 

Rozumiem że Cyclecraft została opisana w oparciu o polski PoRD...

Została napisana o zdrowy rozsądek w kraju, który również jak my jest sygnatariuszem Konwencji Wiedeńskiej o Ruchu Drogowym. Biorąc pod uwagę fakt, że PoRD jest uboższe w stosunku do wspomnianej konwencji raczej nie uciekał bym w dyskusję co jest ważniejsze, bo obydwa te przepisy są w Polsce obowiązującym prawem, a o konwencji się często zapomina (nawet się o niej nie wspomina na kursach prawa jazdy). Co do samej idei to sporo uogólniłem i może stąd nieporozumienie, bo jak wspomniałem: jazda w kolumnie to wyższa szkoła jazdy wymagająca naprawdę niezłego zorganizowania.PRzy wszelkich manewrach kolumny najpierw odjeżdża zamykający, następnie pilot a na końcu kolumna wykonuje manewr (ominięcie przeszkody, skręt, zmianę pozycji na drodze) Co w mieście wygląda tak, że właściwie te dwie osoby odstają od kolumny, lub jadą obok uczestników. Powód prozaiczny zwiększenie bezpieczeństwa (kierowca w takiej sytuacji nie może minąć kolumny na gazetę, nawet gdyby chciał), a więc niezbędne minimum od krawędzi jezdni w tym wypadku się zwiększa. PoRD, na które się powołujesz,  przecież "dokładnie" określa tą odległość .

[Axles]

 

PRzy wszelkich manewrach kolumny najpierw odjeżdża zamykający, następnie pilot a na końcu kolumna wykonuje manewr (ominięcie przeszkody, skręt, zmianę pozycji na drodze)

Tego to wyobraźić sobie nie potrafię, jak ten na końcu ma widzieć czy jest przeszkoda wymagająca ominięcia, dostaje jakiś znak od tego na przodku?

[Tofi]

To kwestia zorganizowania. Obecnie masz technologię dostępną za grosze, ale książka powstała prawie 30 lat temu i ludzie sobie wtedy też jakoś radzili.

[zekker]

Nie jestem pewien do końca jak to interpretować, czy jeśli kierowca musi nas wyprzedzić gdy jedziemy w dwójkę czy czwórkę to nie lepiej dla niego i nie tylko nieutrudniam, ale wręcz ułatwiam mu manewr gdy jedziemy dwójkami obok siebie? I tak w większości przypadków linię jezdni kierowca przekroczyć powinien, aby zachować przepisowy 1m odstepu.

 

Ad2. Ja zawsze dojeżdżałem do osi jezdni gdy tylko skręcałem w lewo, na wprost zawsze jechałem z prawej krawędzi. Czyli gdy jest jeszcze możliwość skrętu w prawo dla to wypada (lub trzeba) w przypadku jazdy na wprost jechać przy osi jezdni?

W czwórkę obok siebie to lekka przesada.

Na moje, jeżeli ruch jest praktycznie 0 to nie ma problemu. Przy małym, na czas wyprzedzania lepiej zrobić miejsce. Przy większym jechać normalnie jeden za drugim.

 

To czy kierowca wyprzedzający musi przekroczyć inię czy nie zależy od szerokości drogi i różnicy prędkości. Jeżeli pasy są szerokie, to spokojnie się da zmieścić. Tak samo jeżeli wyprzedza się powoli, to nie ma problemu z mniejszą odległością. Problemem są ci, którzy wciskają się na pełnym gazie.

 

Jazda środkiem nie jest obowiązkowa, a możliwa. Skręt w prawo to tylko przykład, równie dobrze może być możliwość jazdy we wszystkich kierunkach (najczęściej, bo większość dróg nie jest wielopasmowa).

Nie przy osi jezdni, a środkiem pasa, tak masz w ustawie. Z rozsądku czasem staję przy lewej krawędzi pasa, żeby zrobić miejsce skręcającym w prawo (np. na zielonej strzałce).

[mklos1]

@@Tofi, Wskaż w takim razie proszę artykuły Konwencji Wiedeńskiej organizujące/dopuszczające ruch rowerzystów w kolumnie, który opisałeś. Opis zachowania rowerzystów w kolumnie, który proponujesz jest niezgodny z PoRD.

[marudaXL]

Tak przy okazji: w kolumnie ma prawo jechać do 15 rowerów ( http://kodeks-drogowy.org/ruch-drogowy/ruch-pojazdow/ruch-pojazdow-w-kolumnie ) a niedawno widziałem peletonik na oko ponad 30 osobowy jadący nie tylko parami, ale i trójkami. Działo się to w normalnym ruchu bez żadnej obstawy w stylu Masy Krytcznej. To chyba niezgodne z przepisami? Mam też pytanie do znawców: czy "oficjalną" kolumnę rowerową ma prawo zorganizować każdy, np. ja + 14 kolesi lub moja ciocia + liczna rodzina, czy też trzeba do tego jakichś uprawnień lub upoważnień? PoRD zdaje się nic o takiej konieczności nie wspomina, ale w naszym systemie prawnym spokojnie może to wynikać z jakichś innych ustaw czy rozporządzeń. I ostatnie: czy kolumna powinna być w jakiś sposób oznakowana?

[mklos1]

Kolumna większa niż 15 osób to już zgromadzenie i podpada pod prawo o zgromadzeniach. Jakiś czas temu warszawska masa krytyczna pojechała "na nielegalu" właśnie dzieląc się na 15-osobowe grupy.

[Tofi]

Takie zachowanie nie spełnia art 32. pkt 4.

Tak precyzyjniej proszę. Ja piszę o podniesieniu bezpieczeństwa w ramach definicji w konwencji (blisko krawędzi) oraz PoRD (możliwie blisko krawędzi), a ty mi piszesz że to nie jest przestrzeganie prawa bez podania przekroczonego paragrafu.Jest gdzieś podana ta odległość? Kto o niej decyduje? Osoba postronna bedąca tylko świadkiem, czy kierujący pojazdem na podstawie dostępnej mu wiedzy o pojeździe drodze i mający na celu bezpieczeństwo swoje jak i innych?

Dokładniej zgłębiając się w konwencję można dojść do wniosku, że takie, jakie podałem, ustawienie w kolumnie było by złamaniem przepisów tam gdzie nie ma linii oddzielającej pasy, bo nie można tam jednoznacznie określić która część jest przeznaczona do jazdy zgodnie z kierunkiem a która do ruchu w kierunku przeciwnym i tam to może powodować utrudnienia w ruchu (dodatkowo tamowanie ruchu - regulacja pozakodeksowa - ze względu na szerokość drogi), ale w pozostałych przypadkach sytuacja jest jednoznaczna i jazda taka będzie zgodna z tym co definiuje konwencja (m.in. nakaz zmiany pasa przy wyprzedzaniu co daje te same rezultaty jak angielskie "prawo do drogi", tj niezależnie jaką pozycję na drodze ma rowerzysta to i tak nie można go "przypadkowo" potrącić, z tą jednak różnicą że dalej obowiązuje trzymanie się blisko <<nie wiadomo ile>> krawędzi, ciekawostką jest nakaz jazdy pod prąd podczas wyprzedzania , nie przewidziano wielopasmówek ) zatem nie ma mowy o utrudnieniu (nie można utrudniać jazdy jeżdżąc zgodnie z przepisami).

 

 

Wskaż w takim razie proszę artykuły Konwencji Wiedeńskiej organizujące/dopuszczające ruch rowerzystów w kolumnie, który opisałeś.

Chciałeś napisać "zabraniające" - co nie jest zabronione prawem jest dozwolone (w Polsce od ponad 20 lat).

[marrik]

Jeśli jedziesz na końcu i jesteś wysunięty do środka jezdni a przed Tobą jada rowerzyści bliżej prawej strony to właśnie tu łamiesz przepisy Art. 32 ptk 4 gdyż powinieneś jechać za nimi, skoro oni mogą to czemu Ty nie i zapewne o to chodziło koledze mklos1.

Owszem nie ma podanej tej odległości ale skoro przed Tobą jada rowery bliżej prawej strony to też powinieneś no chyba, że są wykopki a przed Tobą jadą hardkorowcy na fullach a Ty na szosie[emoji12]

[Tofi]

Trafnie zauważyłeś ze różnica jest w sprzęcie, doświadczeniu i postrzeganiu bieżącej sytuacji na drodze. Wystawiony zamykający wpływa na wiele czynników np. Zmniejsza dezorientację innych kierujących bo skupiają się na jednym najbardziej wystającym elemencie kolumny zamiast na wszystkich 15 z osobna. To chyba jest odwrotność definicji utrudnienia ruchu.

[mklos1]

To, co proponujesz (czy też Cyclecraft), to bardzo luźna interpretacja czy wręcz falandyzacja. Może i Cyclecraft jest napisana w duchu konwencji wiedeńskiej. Konwencja Wiedeńska to nie jest magiczne słowo. Rzuczając ten czar nie spowodujesz że polskie prawo przestaje obowiązywać. Może według autora i jest bezpieczniej ale taka formacja jest niezgodna z prawem polskim - podkreślam.

[zekker]

Ja bym jeszcze wrócił do definicji kolumny. Kiedy jest to normalny duży ruch, a kiedy już kolumna?

 

Odnośnie jazdy obok siebie w grupie, to według mnie kwestia natężenia ruchu. Kolumny nie można rozdzielać, więc z punktu widzenia wyprzedzającego łatwiej to zrobić jeżeli są zbici w grupę, a nie rozciągnięci. Przy dużym ruchu lepiej gęsiego, żeby przepuścić innych.

[Tofi]

ale taka formacja jest niezgodna z prawem polskim - podkreślam.

Ale wciąż nie podałeś powodu tej niezgodności, lub raczej podałeś - jest niezgodne bo jest niezgodne. Na pewno znajdą się sytuacje gdzie będzie niezgodna (brak linii dzielącej pasy, wąska droga) z kodeksem wykroczeń ale z punktu widzenia PoRD jakoś nie kojarzę tej niezgodności. Spróbuję sobie dzisiaj odświeżyć PoRD, bo nie jestem, tak jak ty, związany zawodowo z przepisami i nie znam ich na wyrywki (mogłem coś przeoczyć).

 

 

Może i Cyclecraft jest napisana w duchu konwencji wiedeńskiej. Konwencja Wiedeńska to nie jest magiczne słowo. [...] Może według autora i jest bezpieczniej ale taka formacja jest niezgodna z prawem polskim - podkreślam.

Ciekawym jest fakt że konwencja zabrania jazdy obok siebie i dopuszcza by prawo lokalne (np. PoRD) zezwalało na taką jazdę. 

 

 

Konwencja Wiedeńska to nie jest magiczne słowo.

Ale właśnie powstała po to by być magicznym słowem. PoRD nie może być niezgodny z nią. Ta magia działa w ten sposób, że obcokrajowiec przyjeżdżając do Polski potrafi poruszać się zgodnie z PoRD bo kodeks drogowy zawiera wszystkie uregulowania konwencji. 

[mklos1]

Polecam odświerzenie wiedzy na temat Art 16.

[Tofi]

Czyli wracamy do 

 4. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Jeżeli pasy ruchu na jezdni są wyznaczone, nie może zajmować więcej niż jednego pasa.  

 

 

  

 Określenie tak samo dokładne jak "bez zbędnej zwłoki" które może oznaczać nawet lata. Skąd brać definicję możliwie blisko? Gdyby było "blisko" to od razu wiadomo - w bezpośrednim sąsiedztwie ale moźliwie blisko jest nawiązaniem do Art 19. 2. 3)

2. Kierujący pojazdem jest obowiązany: 

3) utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu. 

 

 

Jest skonstruowany tak, że nie jest podane od czego ten odstęp. Oczywiście ci którzy potrafią czytać prawo zwrócą uwagę że przesłanie jest odnośnie poprzedzającego pojazdu, ale ważne jest drugie przesłanie - bezpieczny odstęp. więc możliwie blisko to tak, żeby było bezpiecznie. Ot taki zamysł ustawodawcy.

[mklos1]

Wiesz jaka jest treść Art 16. Nie da się go nagiąć tak, aby kolumna rowerzystów mogła poruszać się w sposób przez Ciebie opisany. Generalnie dobrze by było nie przeszczepiać bez wcześniejszej weryfikacji zasad opisywanych bądź co bądź przez anglosaską książkę na polski grunt. To, że UK i PL ratyfikowały konwencję wiedeńską, nie oznacza, że szczegóły przepisów o ruchu drogowym są kompatybilne w każdym aspekcie.

 

PS. Nawet jeżeli w pewnych aspektach PoRD jest niezgodny z konwencją wiedeńską, to nie oznacza z automatu, że cały jest nieważny.

[Tofi]

Nie da się go nagiąć tak, aby kolumna rowerzystów mogła poruszać się w sposób przez Ciebie opisany.

Prawa nie da się nagiąć w ogóle (nie przytoczę przepisu, ale jest takowy który nakłada za to odpowiedzialność karną). Po prostu Art. 16 daje tak swobodną definicję, że ograniczają go odrębne przepisy w wycinkach innych artykułów oraz ustaw, a w razie czego trzeba się przyznać do winy że się nie jechało możliwie blisko, bo metody wyznaczenia możliwie bliskiej odległości mogą być najbardziej prozaiczne od materialnych jak niebezpieczna nawierzchnia, czy zwiększenie widoczności jak to ma miejsce przy śluzach rowerowych, do zupełnie nieweryfikowalnych jak np. osąd możliwości bezpiecznej jazdy przez kierującego, który należy przyjąć za obiektywny, bo to on wie czy go boli głowa, czy jest mniej lub bardziej skoncentrowany oraz subiektywnie odczuwa zmęczenie od jazdy na rowerze.

[mklos1]

Twoja interpretacja jest zbyt swobodna i szanse na jej obronę w zderzeniu z policją uważam za nikłe.